گروه گردشگری- ارگ رایِن یکی از بزرگترین بناهای خشتی جهان است. این بنای تاریخی بزرگ با مساحتی بیش از بیست و دو هزار مترمربع، دومین بنای خشتی بزرگ جهان بعد از ارگ بم است که هرساله میزبان هزاران گردشگر داخلی و خارجی است.
ارگ راین در جنوب غربی شهر کنونی راین در استان کرمان ایران قرار دارد. این بنای خشتی تا حدودی به ارگ تاریخی بم شبیهاست و بر بالای تپهای قرار دارد.
تاریخچه
قلعه راین یکی از مهمترین آثار تاریخی کهن راین است و بر موجودیت راین قبل از اسلام مهر تأیید می نهد. گفته میشود قدمت آن به دوره ساسانیان بر میگردد. در تاریخ کرمان، از قلعه راین در قرن اول ه.ق. نام برده شدهاست. قلعههایی با قدمت و سابقه بیشتر در این محل وجود داشته که بر اثر حوادث طبیعی از بین رفتهاند.
ارگ راین یک از دژهای فرمانروایی میرزا حسین خان(راینی)بوده که در زمان نادر شاه افشار و پسر او محمد علی خان در زمان زندیه بودهاست. این ارگ پس از سرنگونی زندیه به دست آغا محمد خان قاجار جای زندگی نوادگان میرزا حسین خان نامی به میرحسینی بوده که هنوز گروهی از انان در این شهر و بیشترشان در شهر کرمان باشنده هستند.فرمانروایی پدر و پسر در این ولایت نشان از رخنه و محبوبیت آنان در این سرزمین دارد.تا انجا که این ارگ در بسیاری از منابع با نام ارگ میرزا حسین خان نامیده شدهاست.
توصیف قلعه
ارگ راین پس از تخریب ارگ بم بر اثر زلزله این شهر بیش از گذشته مورد توجه گردشگران خارجی و داخلی قرار گرفته است.
پلان این بنای زیبای خشتی تقریبا مربع شکل است و چندین برج در اطراف آن ساخته شده است. حصاری که در اطراف این ارگ کشیده شده است بیش از 10 متر ارتفاع دارد و تنها ورودی ارگ از قسمت شرقی آن است که با سر دری بزرگ به محوطه داخلی راه دارد.
درون ارگ راین نیز عناصرى چون بازار، اصطبلهاى زمستانى و تابستانى، زورخانه، اعیان نشین و عام نشین وجود دارد. ارگ راین که یکی از مهمترین آثار تاریخی کهن راین است، گفته میشود قدمت آن به دوره ساسانیان میرسد.
این ارگ تا 150 سال پیش، قابل سکونت بوده و مرمت آن از سال 1374 آغاز شده و قسمتهای بازار، حاکم نشین، چهارانبار، آتشکده (زورخانه) و خانه اعیانی مباشر بازسازی شدهاند.
این منطقه در گذشته یکی از مراکز ساخت صنایع دفاعی مانند شمشیر و تفنگ نیز بوده است. همچنین ارگ تاریخی راین، زمانی شهری بزرگ و آباد با دژ محکم بوده است، که در آن محل زندگی مشاغل مختلف اجتماعی در این ارگ از هم جدا هستند؛ به طوری که میتوان به محله زندگی پیشهوران، تجار، کشاورزان، نزدیکان حکومتی و موبدان اشاره کرد، که هرکدام نشان دهنده وجود طبقات اجتماعی مختلف در جامعه شهری آن زمان بوده است.
قسمتهای مختلف این ارگ با پلههای جالب و بعضا مدور از هم جدا میشود، بخشهایی از این قلعه قدیمی در اثر گذشت زمان فرو ریخته است.
کوچههای تو در تو و بازار ارگ از دیگر قسمت های دیدنی ارگ هستند و به اتاق ها و حجره هایی ختم میشوند که گذشت زمان بر آنها تاثیرات نسبتا محسوسی گذاشته است، کمرنگ شدن نقوش برخی از دیوارهها از جمله این تاثیرات، بر اثر گذشت زمان است.